Ræst 2015

10. og 11. desembur verður ein matráðstevna hildin á Granskarasetrinum iNOVA um tann føroyska køkin, ræsing og ræstar matvørur. iNOVA og Invest in the Faroes (Uttanríkis- og vinnumálaráðið) standa fyri ráðstevnuni.

Føroyski køkurin hevur fingið altjóða uppmerksemi orsaka av "Ný Norðurlendskur Matur"-trendinum. Ræsing er í miðdeplinum í heilsukjakinum. Ræstar matvørur eru góðar til at stuðla upp undir probiotar, sum eru góðar bakteriur í sodningarlagnum.

Tí eru stórir gastronomiskir og heilsuligir møguleikar í at kanna og menna vørur og mannagongdir við siðbundnu matgerðini. Við "Ræst 2015” vilja iNOVA og Invest in the Faroes at uppmerksemi verður um ræsing sum heild.

Ein áhugaverd fyrilestraskrá er gjørd. 10. desembur fara søgufrøðingar, arkitektar og náttúruvísindafólk at greiða frá arbeiðinum hjá teimum í sambandi við ræsing. Gutti Winther fer at borðreiða við smárættum við røstum smakki.

Dagin eftir, 11. desembur, verða workshops, tá kunnu fólk práta við tey, ið havi hildið fyrilestrarnar dagin fyri. Fólk kunnu fáa góð ráð og hjálp í sambandi við verkætlanir, ið tey ætla at fara undir.

Ráðstevnan er fyri øll og ókeypis. At tí at tað er avmarkað við plássi, so verða fólk biðin um at tekna seg á inova@inova.fo. Til ber at tekna seg bert til workshop.

Skráin hósdagin tann 10. desembur (skráin kann broytast)

13.00-13.15:  Vælkomin, Poul Michelsen, Landsstýrismaður í uttanríkis- og vinnumálum

13.15-13.45:  "Ræst í føroyska køkinum” við Jóan Paula Joensen, Fróðskaparsetur Føroya

Ein gjøgnumgongd av ræsing í føroyska køkinum.

13.45-14.00   "Fish Chips” við Leif Sørensen

Leif Sørensen vísir fram síni fiska-kips, ein nýskapandi háttur at marknarðarføra tann ræsta smakkin á altjóða pallinum.  

14.00-14.15:  Kaffi

14.15-14.45:  "Probiotics, health and fermented foods” við Amandu Vang og Poulu Patursson, Landssjúkrahúsið.

Seinasta granskingin vísir, at samansetingin av  bakteriunum í sodningarlagnum hava stóran týdning fyri heilsuna. Fermenteraður matur, so sum ræstur matur, er sera góður fyri tær góðu bakteriurnar (Probiotar)í sodningarlagnum.

14.45-15.15:  "Sansa kanningarstova í iNOVA” við Janusi Vang, iNOVA og Hrönn Ólína Jörundsdóttir, MATÍS

Sýning av nýggju sansa kanningarstovuni í Granskarasetrinum iNOVA. Í Kanningarstovuni vera professionellar smakkiroyndir gjørdar, sum kunnu brúkast í sambandi við vørumenning og lýsing av útflutningsvørum.

15.15-16.00:  Ræst-tapas við Leif Sørensen

                        Áhugaverdir ræstir smárættir borðreiddir  við náttúruvíni.

16.00-16.30:  "Tann Føroyska skerpikjøt bakterian” við Debes Christiansen, Heilsufrøðiliga Starvsstovan

Vit vita at smáverur, sum bakteriur og soppar, hava stóran týdning fyri búning av skerpikjøti. Men hvørjar eru hesar bakteriur og sopparnir? Er tað serliga ein, ella eru tað fleiri "skerpikjøt bakteriur”? Hvussu er samanspælið millum hesar bakteriur í búningini av skerpikjøti? Eru aðrar bakteriur fyrstu dagarnar, aftan á at kjøtið er hongt upp, í mun til seinni?

Heilsufrøðiliga Starvsstovan fer í næstum at byrja eina verkætlan, hvørs endamál er at svara nøkrum av hesum spurningum.

16.30-17.00:  "Ein heilsufrøðiliga góðkendur hjallur - hvat skal til?” við Olgu Biskupstøð fyri Útoyggjafelagið og Anna Trónd Hansen, arkitekti.

Ein stak kanning, ið skal vísa, hvat skal til, fyri at fáa ein brúktan hjall góðkendan av Heilsufrøðiligu Starvsstovuni, eftir nýggju matvørulógini. Úrslitið skal brúkast til dagføring av jarðarbrúki á útoyggj, og sum almenn kunning og skjalprógvan.

Kunning om Slow Food konseptið, í mun til RÆST. 

17.00-17.15: Kunna um Workshops fríggjadagin

Skráin friggjadag tann 11. desembur (Workshops)

10.00-12.00: Fá hjallin góðkendan

Anna Trónd Hansen, Arkitektfelagið Kontrast og Olga Biskopstø, Útoyggjafelgið kunna um hvat skal til, fyri at fáa ein vanligan hjall góðkendan av HFS. Tekningar, tilfar o.a. verður víst fram umframt eitt modell av einum forrúmið til ein hjall.

10.00-12.00: Er ræsing góð fyri heilsuna?

Komið og lærið tykkum at eta ræstan mat á ein sunnan hátt. Tú kanst smakka sunnan, ræstan mat, spyrja um føðslu og heilsu, umframt fáa svar uppá, hvussu hettar er tengt at fyribyrging av sjálvórinssjúkum (autoimmunar sjúkur).

 

Tú hevur møguleika at kjakast og koma við uppskotum um, hvat slag av føroyskum grønmeti hevði verið áhugavert at ræsa. Agnes Mols Mortensen fer at greiða frá hennara royndum við at ræsa tæra.

Amanda Vang, granskari á Landssjúkrahúsinum, Poula Patursson, cand. scient. og kliniskur dietistur og Agnes Mols Mortensen, granskari á P/F Fiskaaling, standa fyri tiltakinum.

14.00-16.00: Kann eg vera við í einari smakkidómsnevnd?

Ver við til fyrstu sansaligu royndirnar á starvsstovuni, har sansirnir verða kannaðir. Janus Vang standa fyri royndunum.

14.00-16.00: Hvussu kann eg vera við til at kanna føroyska skerpikjøtið?

Kundi tú hugsað tær at verið við til kanningarnar av føroyska skerpikjøtinum, sum heilsufrøðiliga Starvsstovan skipar fyri? Hevur tú ein serligan hjall? Ert tú forvitin eftir at vita, um kjøtið hjá tær er øðrvísi enn hjá hinum? Kom og tosa við granskararnar um at luttaka í víðkaðu kanningini.